Strona Główna

Św. Klara z Asyżu

Miała naprawdę dobrych rodziców, którym na pewno zależało na jej dobru. Wychowała się w szlacheckim, rycerskim środowisku. Jej formacja ludzka i religijna ma początek już w domu rodzinnym. Wszyscy, którzy ją wspominają, mówią o jej urodzie. Nic więc dziwnego, że wielu miała adoratorów, a rodzice starali się, by jak najlepiej wydać ją za mąż. Te starania szły jednak na marne. Ona miała już upatrzonego wybranka.

O kim mowa?

Asyż zyskał sławę za sprawą św. Franciszka – znany jest jednak także dzięki innej świętej osobie. W 1194 r. w tym miasteczku rodzi się Chiara di Favarone d’Offreducio, znana później jako św. Klara z Asyżu. Przychodzi na świat w zamożnej rodzinie szlacheckiej. Jej ojciec Favarone był wojownikiem, rycerzem często nieobecnym w domu, którym faktycznie zarządzała jego żona Ortolana. W bardzo zharmonizowany sposób spełniała ona obowiązki domowe i wychowawcze. Pod jej okiem młoda Klara odbierała staranne, szlacheckie wychowanie.

Niestety nie ma zbyt dużo informacji o wczesnych latach młodzieńczych Klary, a więc o czasie, który przeżyła w domu. Wiadomo, że czas ten spędziła z matką, a jej rodzina była bardzo religijna. Szczególnie matka słynęła ze swojej hojności i troski wobec ubogich, których w ich środowisku nie brakowało. Klara od młodości wyrastała w duchu modlitwy, pracy i oddania dziełom miłosierdzia. Niemałą zasługę w kształtowaniu jej osobowości należy przypisać Ortolanie. Nie kto inny jak właśnie mama była przykładem pobożności i miłosierdzia wobec ubogich dla młodej dziewczyny. Klara to osoba silna, przedsiębiorcza i zdecydowana. Społeczność szlacheckich młodych dziewczyn była środowiskiem raczej głośnym i zwracającym na siebie uwagę. Tym bardziej dziwi postawa Klary, która w przeciwieństwie do swoich pięknych rówieśniczek nie szuka podziwu, a zachowuje się dyskretnie i milcząco.

W czasie procesu kanonizacyjnego jeden z amantów ubiegających się o jej rękę wyznał, że nie dawała im żadnej nadziei. Ta stanowczość, z jaką odrzucała wszelkie propozycje małżeństwa, nie wynika z jakiegoś kompleksu, nieuporządkowanej ambicji czy pychy. Jest raczej wynikiem tego, że Klara była już w młodości całkowicie zawładnięta przez Pana i poświęcona modlitwie.

Fascynacja

Kiedy Klara miała lat 12, w Asyżu zaczęło robić się głośno o Janie Bernardone, przyszłym św. Franciszku, który rozpoczynał swoją działalność. Na zakochanej w Jezusie dziewczynie zaczął robić ogromne wrażenie sposób życia, jaki prowadził Franciszek. Na wielu w tamtym czasie, także na niej, wywierał on prawdziwy urok duchowy. Klara często spotykała się z nim, by zrozumieć jego i to, czego nauczał. Postrzegała go jako zakochanego w Panu, Jego naśladowcę. Czas mijał, a ona wciąż była zapatrzona i pociągnięta bezkompromisowym podejściem Franciszka do szukania i odkrywania Boga. Przyjaźń ta, szczera i prawdziwa, była przez świętego odwzajemniana. Jak pisze br. Tomasz z Celano, autor Legendy o św. Klarze: „i on pragnął widzieć się z nią i rozmawiać, słyszał bowiem o niej jako o dziewczynie bardzo bogatej w łaskę; zobaczyć, czy i w jaki sposób da się ją - wyrwać z tego złego świata -”. Jak to już było wspomniane, rodzice próbowali dwukrotnie, daremnie, wydać córkę za maż. Daremnie, ponieważ w tamtym czasie Klara już dobrze wiedziała, czego chce i do czego zaprasza ją Chrystus.

Powołanie

Wkrótce podjęła decyzję, która długo w niej dojrzewała, bo od dawna pragnęła poświęcić się Bogu. Najpierw poprosiła Franciszka, by ten wstawił się za nią u biskupa Asyżu z prośbą, aby mogła stać się siostrą Braci Mniejszych. Odpowiedź była pozytywna i w noc Niedzieli Palmowej, 28 marca 1212 r., piękna 18-letnia dziewczyna wymknęła się z domu, by oddać życie Chrystusowi. Brzmi to może trochę jak historia z romantycznego filmu, ale pokazuje, jak wielka miłość do Boga nią kierowała. Klara udała się do Porcjunkuli, gdzie już czekał na nią Franciszek ze swoimi braćmi.

Tej samej nocy odbyły się jej obłóczyny. Z rąk świętego otrzymała ubogi, pokutny habit i welon zakonny. Ze względu na to, że rodzina była przeciwna jej decyzji (jak to często bywa), co okazywała także siłą, Klara musiała początkowo ukrywać się w dwóch benedyktyńskich opactwach, w Bastia i w Sant’Angelo. W końcu jednak, gdy zabiegi sprowadzenia jej do domu zakończyły się fiaskiem, zamieszkała w zabudowaniach przylegających do kościoła San Damiano. Odbudowany przez św. Franciszka na początku jego nawrócenia kościół stał się pierwszym ośrodkiem rodzącej się wspólnoty Ubogich Pań. Taką nazwę nadał im św. Franciszek. To właśnie tam, w kościele św. Damiana, do Klary dołącza jej siostra Agnieszka, a później kolejne dziewczęta i kobiety – wkrótce będzie ich około pięćdziesięciu. Miejsce to jest traktowane jako kolebka zakonu sióstr. Powstanie tej żeńskiej wspólnoty było dla św. Franciszka i jego braci wielką radością, a także duchową pomocą. Podczas gdy bracia byli zajęci działalnością apostolską, siostry miały być dla nich swego rodzaju zapleczem pokuty i modlitwy i w ten sposób przyczyniać się do ewangelizacji.

Ocalenie klasztoru i Asyża

Jednym z bardziej znanych wydarzeń z życia świętej Klary jest ocalenie klasztoru i miasta od napadu Saracenów, jak opisuje to siostra Franciszka w Procesie kanonizacyjnym:

Jednego razu, gdy Saraceni weszli do wirydarza rzeczonego klasztoru, pani Klara kazała się zaprowadzić do drzwi refektarza i kazała nieść przed sobą kasetę, w której był święty Sakrament Ciała Pana naszego Jezusa Chrystusa. I rzuciwszy się na ziemię do modlitwy, ze łzami modliła się, mówiąc między innymi te słowa: „Panie, strzeż te swoje służebnice, ponieważ ja nie mogę ich ustrzec”. Wtedy świadek usłyszała głos o cudownej słodyczy, który mówił: „Ja zawsze będę cię bronił!” Wtedy wspomniana pani modliła się także o miasto, mówiąc: „Panie, niech Ci się spodoba obronić też to miasto”. I ten sam głos zabrzmiał i rzekł: „Miasto ucierpi wiele niebezpieczeństw, ale będzie ocalone”. Wówczas rzeczona pani zwróciła się do sióstr i powiedziała do nich: „Nie chciejcie się trwożyć, ponieważ ja jestem dla was rękojmią, że ani obecnie nie poniesiecie żadnego zła, ani też nie stanie się to w innym czasie, dopóki będziecie posłuszne przykazaniom Bożym”. Wtedy Saraceni odeszli w taki sposób, że nie uczynili żadnej szkody ani krzywdy.

W sztuce utrwalił się obraz św. Klary, która ukazując napastnikom Najświętszy Sakrament zmusza ich do panicznej ucieczki.

Patronka telewizji

Jak to możliwe, że kobieta żyjąca w XIII w. w klauzurowym klasztorze została ogłoszona patronką telewizji? Otóż, pewnego razu chora i słaba Klara, w noc Bożego Narodzenia pozostała na posłaniu w swej zakonnej celi. Została jednak obdarzona łaską widzenia i słyszenia Pasterki, która była odprawiana w pobliskim kościele przez braci wraz ze św. Franciszkiem. Usłyszała psalmodię braci, ich śpiew i zobaczyła nawet żłóbek Pana Jezusa. Wydarzenie to opisuje wspominany br. Tomasz z Celano w jej życiorysie. Patronką telewizji ogłosił ją 14 lutego 1958 r. papież Pius XII.

Reguła, koniec ziemskiego życia i początek chwały wiecznej

Pod koniec życia Klara napisała własną Regułę, zawierającą całą świeżość charyzmatu oraz doświadczenie czterdziestu lat życia. Reguła ta została ostatecznie potwierdzona przez papieża dopiero 9 sierpnia 1253 r. Klara leżała już wtedy w ciężkiej chorobie. Tym samym św. Klara przeszła do historii jako pierwsza kobieta, która napisała regułę dla swojego zakonu, zatwierdzoną przez Kościół. Zmarła 11 sierpnia 1253 r. w Klasztorze San Damiano, trzymając w ręce bullę zatwierdzającą jej Regułę.

Klara z Asyżu została kanonizowana przez papieża Aleksandra IV w Anagni 15 sierpnia 1255 r. Papież Benedykt XVI określił Klarę jako jedną najpopularniejszych i najbardziej kochanych Świętych.

Strony internetowe Sióstr Klarysek

Siostry Klaryski z Sitańca – klaryski.com.pl
Siostry Klaryski z Miedniewic – www.miedniewice.franciszkanie-warszawa.pl/siostry-klaryski-zapraszaja/
Siostry Klaryski ze Skaryszewa – klaryski.opw.pl
Siostry Klaryski ze Starego Sącza – klaryski.starysacz.org.pl
Siostry Klaryski z Krakowa – klaryski.pl
Siostry Klaryski z Sandomierza – klaryski.sandomierz.franciszkanie.pl

Dobre książki o św. Klarze z Asyżu

Św. Klara z Asyżu; Madeline Pecora Nugent
Ja, Klara; s. Elżbieta Sander OSC
Utkana z jasności. Świętość Klary z Asyżu; Marco Bartoli
Ikona św. Klary z Asyżu; s. Rafaela Rapacz OCPA, o. Wiesław Block OFMCap
Pod stopami Kościoła; praca zbiorowa
Połowie mej duszy. Komentarz do listów św. Klary z Asyżu; o. Wiesław Block OFMCap
Testamenty św. Franciszka i św. Klary. Studium teologiczno-duchowe; o. Marek Sykuła OFMConv